Στους μαθητές δίνεται:

Κατάστιχο (1707-1709) του νοταρίου τηςΑγίας Μαύρας Γ. Μπαρμπαρίγου που βρίσκεται στο Νοταριακό Αρχείο των ΓΑΚ Λευκάδας για να το περιεργαστούν.

Η πράξη αρ. 19 του κατάστιχου, η οποία αναφέρεται σε αγροληψία (νόβελο) συντροφίας χωρικών από το βενετικό δημόσιο, μεταγραμμένη.

Λεξιλόγιο με τις άγνωστες στους μαθητές λέξεις της πράξης.

Μετάφραση - διασκευή της πράξης

Οι μαθητές, αφού μελετήσουν το κείμενο που τους δόθηκε, λυθούν οι απορίες που προέκυψαν και παρακολουθήσουν προβολή Power Point, που αναφέρεται στην ιστορία της Λευκάδας από το 1294 μέχρι το 1797 (Φραγκοκρατία - Τουρκοκρατία - Βενετοκρατία), καλούνται:

Να συνθέσουν κείμενο με βάση τα ιστορικά στοιχεία που υπάρχουν στην πράξη που μελέτησαν και που αφορούν στην κατάκτηση της Λευκάδας από τους Τούρκους και τους Βενετούς, στη δομή της βενετικής διοίκησης του νησιού, στις αγροληπτικές σχέσεις και στην οικονομία της εποχής.

Να σχολιάσουν τη γλώσσα (ιταλοελληνική) του κειμένου σε σχέση με το σημερινό λευκαδίτικο ιδίωμα.

Διάρκεια :60΄

Οι μαθητές πληροφορούνται:

Τη γέννηση της πόλης της Αγίας Μαύρας το 14 ο αιώνα μέσα στο ομώνυμο Κάστρο.

Την προέλευση του ονόματος Αγία Μαύρα.

Τη μεταφορά της πόλης από το Κάστρο στον τόπο που βρίσκεται σήμερα.

Παρατηρούν:

Τον μεσαιωνικό σχεδιασμό της πόλης της Αγίας Μαύρας σε πολεοδομικούς χάρτες ( Βενετσιάνικο του 1726 και Αγγλικό του 1825), που βρίσκονται στο Αρχείο.

Οικοδομικές άδειες του 19 ου αιώνα(1822-1865) με σχέδια σπιτιών και στοιχεία για την κατασκευή τους, που βρίσκονται στο Αρχείο

Κείμενα για τους σεισμούς στη Λευκάδα το 19ο αιώνα από τον αντίστοιχο φάκελο του Αρχείου.

Εικόνες, κείμενα μελετητών και φωτογραφίες για τον ιδιαίτερο, αντισεισμικό τρόπο κατασκευής των παραδοσιακών σπιτιών στην πόλη της Λευκάδας.

Καλούνται να επισημάνουν και να σχολιάσουν:

Τη σημερινή εικόνα του ιστορικού κέντρου της πόλης.

Την εγκατάλειψη του παραδοσιακού τρόπου κατασκευής των σπιτιών, παρά τη δεδομένη σεισμικότητα του τόπου και τις επιπτώσεις της.

Το πρόγραμμα παρουσιάζεται μέσω Power Point .

Διάρκεια: 60΄

3. Εκπαιδευτικό πρόγραμμα Τοπικής Ιστορίας για μαθητές Δημοτικού.
«Τρέμουλα και Φατσολέτο. Η ενδυμασία στη Λευκάδα από το 17 ο ως τα μέσα του 20 ου αιώνα.»

Με αφορμή προικοσύμφωνο του 1675 από νοταριακό κατάστιχο του Αρχείου, όπου αναφέρονται ανδρικά και γυναικεία φορέματα- τμήμα της προίκας-, γίνεται μέσω Power Point παρουσίαση της ενδυμασίας των ευγενών, των πλουσίων αστών και των λαϊκών στρωμάτων της πόλης και των χωριών του νησιού στο παρελθόν και ιδιαίτερα της λαϊκής φορεσιάς που φοριέται ακόμα και σήμερα από ηλικιωμένες γυναίκες του νησιού.

Οι μαθητές καλούνται:

(αφού συσχετιστεί το ντύσιμο με την εποχή, την κοινωνική τάξη και την οικονομική κατάσταση των ανθρώπων της Λευκάδας στο παρελθόν)

Να ζωγραφίσουν την παραδοσιακή φορεσιά.

Να φωτογραφίσουν πρόσωπα που φορούν ακόμα τα λευκαδίτικα.

Παρουσίαση της εργασίας μπορεί να γίνει με έκθεση, έκδοση φυλλαδίου ή με εφαρμογή πολυμέσων.

Διάρκεια: 60΄

4. Εκπαιδευτικό πρόγραμμα Τοπικής Ιστορίας για μαθητές Δημοτικού.
«Η αγροτική κοινωνία της Λευκάδας απο το 14ο ως τα μέσα του 20ου αιώνα με βάση το ποίημα « Φωτεινός » του Α.Βαλαωρίτη»

Στους μαθητές δίνονται:

Αντίγραφο του χάρτη του Κάστρου της Αγίας Μαύρας από το ομώνυμο βιβλίο του Ν. Βαγενά που αναπαριστά το φρούριο στα χρόνια της Φραγκοκρατίας.

Συνοπτικές πληροφορίες για την εποχή της Φραγκοκρατίας και ειδικότερα για τον φεουδάρχη Γρατιανό Τζώρτζη και την εξέγερση των χωρικών εναντίον του το έτος 1357.

Το ποίημα του Α. Βαλαωρίτη «Φωτεινός», στο οποίο έχουν επισημανθεί συγκεκριμένα αποσπάσματα.

Γλωσσάριο για τις ιδιωματικές λέξεις που θα συναντήσουν στο ποίημα.

Σκίτσα παλιών γεωργικών εργαλείων.

Αντίγραφα φωτογραφιών που βρίσκονται στα Γ.Α.Κ. Λευκάδας και εικονίζουν γεωργικές δραστηριότητες στις αρχές του 20 ου αιώνα που δεν διαφέρουν από τις περιγραφόμενες στο ποίημα.

Χάρτης της Λευκάδας

Από τους μαθητές ζητείται, αφού επεξεργαστούν με τη βοήθεια του δασκάλου τους τα στοιχεία που τους δόθηκαν και πραγματοποιήσουν επίσκεψη στο Λαογραφικό Μουσείο Σφακιωτών:

Να επισημάνουν στο χάρτη τις τοποθεσίες και τα χωριά που αναφέρονται στο ποίημα.

Να αποδώσουν με ζωγραφική ή αφήγηση (1-2 θέματα ο κάθε μαθητής)

• τον Φωτεινό

• τον Γρατιανό Τζώρτζη

• τη Θωδούλα

• το σπίτι του Φωτεινού

• τα γεωργικά εργαλεία

• τα ζώα

• τις γεωργικές καλλιέργειες

• τα έθιμα των χωρικών

• τις προλήψεις

• τη φύση και τα μηνύματά της

• τα όπλα του Φωτεινού.

• τη συμπεριφορά του φεουδάρχη

Η παρουσίαση της εργασίας μπορεί να γίνει με έκθεση των σχεδίων και δημιουργία φυλλαδίου που θα περιέχει τα σχέδια και τα κείμενα των μαθητών.